Thơ ẤN Độ - Sri Aurobindo

Sri Aurobindo (tiếng Bengal: শ্রী অরবিন্দ, (tên khai sinh: Aurobindo Ghose, tiếng Bengal: অরবিন্দ ঘোষ, 15 tháng 8 năm 1872 - 05 tháng 12 năm 1950) – là nhà triết học, nhà thơ, nhà cách mạng và nhà tổ chức phong trào giải phóng dân tộc của Ấn Độ, hành giả, đạo sư và người sáng lập của phương pháp tu hành mà ông gọi là Integral Yoga.

Tiểu sử:

Aurobindo Ghose sinh ở Calcutta (nay là Kolkata) ngày 15 tháng 8, năm 1872. Cha của ông, Krishna Dhun Ghose, là một bác sĩ phẫu thuật ở huyện Rangapura vùng Bengal. Mẹ ông, Swarnalotta Devi là con gái của nhà hoạt động của phong trào cải cách tôn giáo Bà La Môn Samaj, Shri Rajnarayan Bose.

Tên “Aurobindo” – nguồn gốc tiếng Phạn “अरविन्द” (aravinda) có nghĩa là hoa sen. Khi sang Anh, lúc đầu Aurobindo viết tên mình là “Aravinda”. Sau này trở về Belgal ông viết thành Aurobindo (từ “au” trong tiếng Anh đọc thành “o”).

Từ nhỏ Aurobindo đã được giáo dục trong môi trường văn hóa Anh. Ông cùng với các em của mình được gửi vào trường nội trú Loreto ở Darjeeling. Lên 7 tuổi được sang Anh học, năm 20 tuổi tốt nghiệp Đại học Cambridge. Aurobindo thông thạo tiếng Latin, tiếng Anh, tiếng Pháp, ngoài ra còn đọc sách bằng tiếng Đức, tiếng Ý, tiếng Tây Ban Nha. Aurobindo làm thơ và viết các tác phẩm văn xuôi thành thạo bằng tiếng Anh.

Năm 1893, Aurobindo trở về Ấn Độ. Từ đây ông tập trung học tiếng Phạn và các ngôn ngữ khác ở Ấn Độ, mà đặc biệt là nghiên cứu các trường phái triết học cũng như  kinh Vệ Đà, Áo nghĩa thư, Bhagavad Gita và Ramayana.

Trong13 năm tiếp theo Sri Aurobindo từng giữ nhiều chức vụ khác nhau trong chính quyền của thành phố Baroda (nay là Vadodara). Ông cũng dạy văn học Anh và văn học Pháp tại các trường đại học địa phương. Năm 1906 ông chuyển đến Calcutta làm Hiệu trưởng của Trường Cao đẳng Quốc gia. Từ những ngày đầu tiên trở về Ấn Độ, Sri Aurobindo liên tục theo dõi tình hình chính trị trong nước. Sau các cuộc bạo loạn phản đối việc chia cắt Bengal năm 1905, Sri Aurobindo công khai tham gia phong trào giải phóng dân tộc. Trong tám năm (1902-1910) ông tích cực tham gia vào đời sống chính trị của đất nước, trong đó hai lần ông bị bắt giam.

Từ năm 1910, Aurobindo rút khỏi đời sống chính trị và các hoạt động xã hội để tập trung sức lực của mình cho công việc tinh thần. Công việc này là nghiên cứu các cấp độ của nhận thức nằm ngoài tâm trí con người bình thường và chuẩn bị cho sự thay đổi tiến hóa của bản chất con người có ý thức. Ông chuyển đến Pondicherry (nay là Puducherry), một thuộc địa của Pháp ở miền nam Ấn Độ, bắt đầu tập yoga chuyên sâu.

Tác phẩm:

Tác phẩm của ông bao gồm triết học, thơ ca, các bản dịch và bình luận về các kinh Vệ-đà, Áo nghĩa thư (Upanishad), Bhagavad Gita và Ramayana. Ông được đề cử cho giải Nobel Văn học năm 1943 và cho giải Nobel Hòa bình năm 1950.

Aurobindo qua đời vào ngày 5 tháng 12 năm 1950. Khoảng 60.000 người đã tham dự đám tang của ông. Thủ tướng Jawaharlal Nehru và Tổng thống Rajendra Prasad đã ghi nhận công lao của ông vì những đóng góp cho triết học Yoga và cho cuộc đấu tranh giành độc lập. Báo chí quốc gia và quốc tế kỷ niệm cái chết của ông.

Tác phẩm của Sri Aurobindo, ngoài tiếng Anh, được dịch nhiều ra các ngôn ngữ của thế giới. Tiếng Việt chỉ mới có một số bài thơ triết học được Nguyễn Viết Thắng chuyển ngữ.

Một số bài thơ:

I will not faint…

I will not faint, O God. There is the thirst,
And thirst supposes water somewhere. Yes,
But in this life we may not ever find;
Old nature sits a phantom by the way,
Old passions may forbid, old doubts return.
Then are there other lives here or beyond
To satisfy us? I will persist, O Lord.

Con sẽ không nản lòng…

Con sẽ không nản lòng. Nhưng con khát

Thì có nghĩa là có nước ở đâu đây

Nhưng tìm ra nước không dễ ở đời này

Những bóng ma thiên nhiên xưa vây lấy

Những đam mê xưa từ tro tàn đứng dậy.

Có chăng cuộc đời khác ở nơi nọ nơi này

Để thỏa mãn? Thượng Đế ơi, con giành lấy!

==

The Dream Boat

Who was it that came to me in a boat made of dream-fire,

With his flame brow and his sun-gold body?

Melted was the silence into a sweet secret murmur,

“Do you come now? is the heart’s fire ready?”

Hidden in the recesses of the heart something shuddered,

It recalled all that the life’s joy cherished,

Imaged the felicity it must leave lost for ever,

And the boat passed and the gold god vanished.

Now within the hollowness of the world’s breast inhabits —

For the love died and the old joy ended —

Void of a felicity that has fled, gone for ever,

And the gold god and the dream boat come not.

Con thuyền mơ

Ai đến đây trên con thuyền bằng giấc mơ lửa

Trán người bằng lửa, cơ thể mặt trời vàng?

Yên bình tan trong lời ngọt ngào thầm thĩ:

“Ngươi có đi không? Lửa có cháy trong tim?”

Có điều gì rung lên ở trong tim kín thầm

Nhớ lại tất cả những niềm vui đã từng ấp ủ

Hạnh phúc đã nếm muôn đời không còn nữa

Thuyền đã trôi qua, thần vàng cũng mất tăm.

Giờ chỉ còn hoang vắng trong tim nhân gian

Niềm vui đã không còn, tình yêu đã chết

Hạnh phúc đã bỏ đi muôn đời muôn kiếp

Ôi, đâu con thuyền mơ, đâu vị thần vàng.

==

In Some Faint Dawn

In some faint dawn,
In some dim eve,
Like a gesture of Light,
Like a dream of delight
Thou comst nearer and nearer to me.

Chỉ vừa mới buổi bình minh

Chỉ vừa mới buổi bình minh

Chỉ vừa mới buổi hoàng hôn

Như cử chỉ của Ánh sáng

Như mơ ước của vui mừng

Ngài càng gần, càng gần với tôi hơn.

Now I believe…

Now I believe that it is possible
To manage the arising clouds, to silence
The thunder when it roars and put our rein
Upon the lightnings. Only first within
The god we must coerce who wallows here
In love with his subjection and confined
By his own servants, wantonly enslaved
To every lure and every tempting bond.

Bây giờ tôi tin…

Bây giờ tôi tin rằng: chúng ta có thể

Xua tan những đám mây và làm im

Tiếng của sấm và buộc một dây cương

Vào tiếng sét. Nhưng trước tiên ta phải

Đề cao thần trong mình, phải đắm chìm

Vào tình yêu đối với xích xiềng

Một cách mù quáng hãy làm nô lệ

Cho xiềng gông, cho cám dỗ xiêu lòng.

  

==

Mind and heart and body…

Mind and heart and body, one harp of being,
Cry that anthem, finding the notes eternal, —
Light and might and bliss and immortal wisdom
Clasping for ever.

Trí tuệ, trái tim, thể xác…

Trí tuệ, trái tim, thể xác – là một cây đàn của tồn tại

Dàn đồng ca này sẽ bất tử hát cùng nhau

Ánh sáng, sức mạnh, hạnh phúc và trí tuệ dài lâu

Từ đây sẽ là mãi mãi.

Silence is all

1
Silence is all, say the sages.
Silence watches the work of the ages;
In the book of Silence the cosmic Scribe has written his cosmic pages;
Silence is all, say the sages.

2
What then of the word, O speaker?
What then of the thought, O thinker?
Thought is the wine of the soul and the word is the beaker;
Life is the banquettable — the soul of the sage is the drinker.

3
What of the wine, O mortal?
I am drunk with the wine as I sit at Wisdom’s portal,
Waiting for the Light beyond thought and the Word immortal.
Long I sit in vain at Wisdom’s portal.

4
How shalt thou know the Word when it comes, O seeker?
How shalt thou know the Light when it breaks, O witness?
I shall hear the voice of the God within me and grow wiser and meeker;
I shall be the tree that takes in the light as its food, I shall drink its nectar of sweetness.

  

Im lặng là tất cả

1

Im lặng là tất cả, những nhà thông thái đã từng nói vậy.

Im lặng dõi theo sự chuyển động của cuộc đời này

Trong sách Im lặng Ngài đã viết những trang hoàn vũ của Ngài

Im lặng là tất cả, những nhà thông thái đã từng nói vậy.

2

Vậy thì lời là gì, hở người đang nói đấy?

Và ý nghĩ là gì hở người đang nghĩ đang suy?

Ý nghĩ là rượu của linh hồn, lời là một chiếc ly

Còn đời là bữa tiệc cho linh hồn của nhà thông thái.

3

Vậy thì người uống rượu gì, ở đâu, hở người trần

Còn ta ngồi uống rượu say sưa ở cổng Khôn ngoan

Chờ Ánh sáng của ý nghĩ cao sang và Lời bất tử

Ta chờ lâu trong vô vọng ở cổng Khôn ngoan.

4

Làm sao biết được Lời khi nó đến, hở kẻ đi tìm?

Làm sao biết được Ánh sáng khi nó vỡ, hở kẻ đang nhìn?

Ta sẽ nghe lời của Ngài, trở nên khôn ngoan và khiêm tốn

Ta sẽ trở thành cây hấp thụ vào ánh sáng và sẽ uống nước tiên.